Αγαπητέ Αναγνώστη,
Φαίνεται ότι όσο περισσότερο μένουμε σε καραντίνα, τόσο πιο ενδιαφέροντα πράγματα συμβαίνουν. Τις τελευταίες ημέρες έχουν γίνει σε όλα τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης αποκαλύψεις ότι άνδρες σε θέσεις εξουσίας έχουν καταχραστεί τη δύναμή τους για να κακοποιήσουν και να προσβάλλουν άνδρες ή γυναίκες συναδέλφους τους. Φάνηκε ότι ο "ασκός του Αιόλου" έχει ανοίξει και όλο και περισσότεροι άνθρωποι, κυρίως γυναίκες, βγαίνουν για να μιλήσουν για τη λεκτική, σωματική ή συναισθηματική κακοποίηση που έχουν βιώσει. Το "γιατί τώρα;" είναι μία ερώτηση που χρησιμοποιείται συχνά στη θεραπεία για να τοποθετήσει ένα προς συζήτηση ζήτημα μέσα σε ένα πλαίσιο και να δώσει κάποια προοπτική στην παρούσα κατάσταση, αλλά αισθάνομαι ότι σε αυτό το θέμα, το ερώτημα είναι κάπως άσχετο. Επειδή "τώρα είναι η ώρα να μιλήσούμε ελεύθερα και η κοινωνίας να ακούσει" πολλά θύματα δηλώνουν. Ίσως έχουν δίκιο, καθώς φαίνεται μια καλή ευκαιρία λόγω της υποχρεωτικής ενδοσκόπησης που επιβάλλει η καραντίνα και των επακόλουθων συνειδητοποιήσεων. Το όλο θέμα έγινε τεράστιο πολύ γρήγορα και μου θύμισε ένα άρθρο που ήθελα να γράψω για διασημότητες και την επιρροή τους. Παρατηρώ εδώ και πολλούς μήνες πώς διάφοροι ηθοποιοί, τηλεοπτικοί παρουσιαστές, τραγουδιστές και άλλοι διάσημοι άνθρωποι διαφημίζουν μέσω των κοινωνικών τους δικτύων διάφορα προϊόντα, από κράκερς και τυρί μέχρι τηγάνια και αυτοκίνητα. Για ένα λεπτό σκέφτηκα ότι ήμασταν πίσω στη δεκαετία του '90, όπου οι διαφημίσεις κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος διαρκούσαν περισσότερο από το ίδιο το πρόγραμμα. Σκέφτηκα με τον εαυτό μου: "Δεν μπορεί ακόμα να συμβαίνει; Οι άνθρωποι αγοράζουν στα αλήθεια πράγματα που τους προτείνουν οι αγαπημένοι τους ηθοποιοί;'' και έμεινα να επεξεργάζομαι αυτή τη σκέψη για λίγο. Μπορώ να καταλάβω πώς οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να θαυμάσουν κάποιον ειδικό, να πάρουν ελπίδα και θάρρος από ανθρώπους που έχουν επιτύχει κάτι αρκετά μεγάλο στη ζωή τους, αλλά ο βαθμός στον οποίο συμβαίνει αυτό δεν μου γίνεται εύκολα κατανοήσιμο. Αυτό ήταν, επίσης, ακριβώς αυτό που σκεφτόμουν όταν σπούδαζα μέσα μαζικής ενημέρωσης, επικοινωνία και διαφήμιση: "οι άνθρωποι δεν ξέρουν τί χρειάζονται και τί τους αρέσει και χρειάζονται κάποιον διάσημο για να τους πει τί να αγοράσουν;! Και μετά στράφηκα στην ψυχοθεραπεία... Καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι χρειάζονται καθοδήγηση. Χρειαζόμαστε ένα δάσκαλο στο σχολείο για να μας μεταδώσει κάποια γνώση, χρειαζόμαστε τους γονείς μας ως οδηγούς για να μας δείξουν τι είναι καλό και κακό στη ζωή στις νεαρές ηλικίες, είναι υπεύθυνοι για να μας κρατήσουν ζωντανούς και κάπως λειτουργικούς, ικανοποιημένους και ίσως ευτυχείς. Αργότερα κάνουμε τις πρώτες μας δουλειές και υπάρχει κάποιος ανώτερος που "ξέρει καλύτερα" και ήταν στη δουλειά για περισσότερο από εμάς. Θαυμάζουμε αυτό το άτομο και το κοιτάμε με δέος, καθώς έχει επιτύχει κάτι που θέλουμε να επιτύχουμε και εμείς, για να γίνουμε ειδικοί της τέχνης μας, όποια κι αν είναι αυτή! Δεν υπάρχει τίποτα απαραιτήτως λανθασμένο στο να έχουμε πρότυπα και ανθρώπους που θαυμάζουμε. Χρειαζόμαστε πραγματικά αυτούς τους ανθρώπους ως βοηθούς για να ρίχνουμε φως στο μονοπάτι μας. Συνήθως, αυτοί οι άνθρωποι κατέχουν ιδιότητες και επιτεύγματα που θέλουμε για τον εαυτό μας πολύ έτσι, μέσω αυτών, συνδεόμαστε με τη δυνατότητα της ευτυχίας και της επιτυχίας. Τι συμβαίνει, όμως, όταν οι αξίες τους είναι αντίθετες με τις δικές μας; Τι συμβαίνει όταν το ίδιο πρόσωπο που κοιτάμε και σεβόμαστε, μας προσεγγίζει με τρόπο που ξεπερνά τα προσωπικά ή / και επαγγελματικά μας όρια; Τι κάνουμε τότε; Φαντάζομαι ότι αισθανόμαστε σοκ, σύγκρουση και απογοήτευση ότι το πρόσωπο που ήταν μια σημαντική φιγούρα για εμάς, αποδεικνύεται ότι είναι κάποιος που όχι μόνο δεν μας αρέσει, αλλά και που πρέπει να προφυλαχτούμε. Ο 'καθοδηγητής' μας γίνεται η απειλή μας, ένας εχθρός που πρέπει να σταθούμε απέναντί του και να θέσουμε τα σαφή μας όρια. ενώ είμαστε οι "αρχάριοι", οι "νεοφερμένοι" και οι "κανούργιοι" στην εργασία και στη ζωή. Φαντάζομαι ότι μερικοί άνθρωποι θα αποφασίσουν αμέσως να εγκαταλείψουν την κατάσταση ή τον τόπο ή θα την πολεμήσουν μέχρι να βρουν δικαιοσύνη και ειρήνη μέσα τους. Κάποιοι άλλοι άνθρωποι μπορεί να μην κάνουν τίποτα, επειδή χρειάζονται τη δουλειά ή φοβούνται να αμφισβητήσουν την εξουσία, αισθάνονται σύγχυση, ντροπή και ενοχή για αυτό που συνέβη κατηγορώντας τους εαυτούς τους για ο,τιδήποτε μπορεί να οδήγησε στην κατάσταση. Η βασική αιτία και στις δύο προαναφερθείσες καταστάσεις για μένα είναι παρόμοια, "η υπευθυνότητα της εσωτερικής αρχής". Ειδικά, αλλά φυσικά όχι αποκλειστικά, η ελληνική νοοτροπία υποθέτει ότι ένας γονέας, ένας δάσκαλος, μια αρχή, μια διασημότητα δεν πρέπει να αμφισβητούνται καθώς είναι ειδικοί κάποιου είδους. Αυτό οδηγεί αυτόματα σε εσωτερίκευση αυτού του ατόμου ως ανώτερου, "ξέρουν κάτι περισσότερο για να με χαρακτηρίζουν έτσι" κλπ. Βλακείες! Όταν πιστεύουμε ότι κάποιος είναι καλύτερος από εμάς λόγω της θέσης τους, της γνώσης τους, της εμπειρίας τους, της εμφάνισής τους, των επιτευγμάτων τους κλπ, είναι σαν να τους δίνουμε τη δύναμη να την ασκήσουν σε εμάς όπως θέλουν. Δεν μιλώ εδώ για σεβασμό. Ο σεβασμός είναι μια πολύ υγιής αξία που ένα άτομο μπορεί να κερδίσει με τις ενέργειές του και ό, τι αντιπροσωπεύει. Μιλώ για τη δική μας άποψη για τον εαυτό μας. Ευτυχώς με την πάροδο των ετών, υπήρξαν βελτιώσεις και δεν χτυπάμε, για παράδειγμα, τα παιδιά στα σχολεία όπως οι γονείς μας συνήθιζαν να βιώνουν για να γίνουν "καλοί άνθρωποι". Η μετάδοση της γνώσης και των αξιών μέσω του φόβου ή των σκληρών συμπεριφορών αποτελεί κάτι τόσο ξεπερασμένο και έχει αποδειχθεί σαφώς ότι πονάει περισσότερο από το υποτιθέμενο καλό που κάνει. Στην πραγματικότητα, πονάει σε πολλαπλά επίπεδα, απο τα οποία το πιο σημαντικό για μένα είναι ότι το άτομο χάνει τη σύνδεση με τη δική του 'εξουσία'. Μαθαίνουν από την αρχή ότι είναι εδώ για να υπακούσουν τους γονείς τους, τους δασκάλους τους, τον Θεό, όποιον έχει κάποια δύναμη. Φυσικά, ακολουθώντας την τακτική του φόβου, της επιβολής και της τιμωρίας, δημιουργούμε είτε υπακοή είτε αντίσταση. Η υπακοή δημιουργεί "σκλάβους" και ανθρώπους που μαθαίνουν να βάζουν τις ανάγκες των άλλων ανθρώπων πάνω από τις δικές τους. Η αντίσταση δημιουργεί "αντάρτες" που διαμαρτύρονται συνεχώς ενάντια στην εξουσία, τις αρχές και της γνώμη τους. Και τα δύο άκρα μπορεί να είναι προβληματικά για ένα άτομο και δημιουργούν ένα διαχωρισμό στη συνείδητότητά μας, όπου ένα ανέκφραστο, ασυνείδητο μέρος μας προβάλλεται σε κάποιον (καλό ή κακό) άλλο έξω από εμάς. Ένας "υγιής" και ελεύθερος ενήλικας είναι κάποιος που μπορεί να ασκήσει τη δική του ελεύθερη βούληση, να επιλέξει τι θα κάνει με βάση τις δικές του αξίες και όχι με βάση αυτό που έχει μάθει "πρέπει να κάνει". Είμαστε όλοι απίστευτα μοναδικοί και ξεχωριστοί, επομένως δεν μπορούμε να έχουμε κανόνες που ισχύουν για όλους μας χωρίς εξαιρέσεις. Αυτό που μπορούμε να μάθουμε και να ζητήσουμε, όμως, τόσο από τον εαυτό μας όσο και από τους άλλους είναι η αξιοπρέπεια, ο σεβασμός των δικών μας πεποιθήσεων, των ορίων, των αξιών και των επιθυμιών για το πώς διαθέτουμε τον εαυτό μας. Είναι αυτή η 'αυτο-εξουσία' που πραγματικά κρίνει και αποφασίζει αν μια εμπειρία είναι προς όφελός μας ή όχι, και τότε μπορούμε να αναλάβουμε τη σχετική δράση. Είναι αυτή η 'εσωτερική αρχή' που μπορεί να αποφασίσει αν έχει αξία για εμάς να αγοράσουμε το προϊόν που ο αγαπημένος μας ηθοποιός μας παρουσιάζει τόσο ειδυλλιακά. Μπορεί να αποτελεί δια βίου διαδικασία το να συνειδητοποιήσουμε ποιες μάσκες φορούμε, από πού προέρχονται, αν μας ταιριάζουν ή όχι, επιλέγοντας τη μάσκα που αισθάνόμαστε περισσότερο ότι μοιάζει στον αυθεντικό εαυτό μας. Είναι πάντα μια πολύ προσωπική επιλογή... Με αγάπη, Παναγιώτης
0 Comments
Leave a Reply. |
Παναγιώτης ΓουμαλάτσοςΨυχοθεραπευτής, Transformational Coach και Archives
March 2023
Categories |
Proudly powered by Weebly